Özefagus Perforasyonları ( Yemek Borusu Yırtılmaları )
Özefagus ( Yemek Borusu ) Perforasyonları özellikle genel cerrahiyi ilgilendiren önemli acil hastalıklar arasında yer almaktadır. Özefagus’un delinmesine veya gıda maddelerinin geçişine engel olacak şekilde meydana gelen yaralanmalar hastanın ölümüne ( mortalite ), yada ciddi şekilde yaralanmasına ( morbidite ) sebep olurlar. Biz bu konu da Özefagus yaralanmalarını 2 kısım da toplayacağız:
1-) Kesici, delici ve künt şekilde oluşan mekanik özefagus yaralanmaları,
2-) Koroziv ( Yakıcı madde ) nedeniyle oluşan kimyasal özefagus yaralanmaları.
1-) Kesici, Delici, Künt şekilde oluşan mekanik özefagus yaralanmaları nelerdir ? Bu tarz yaralanma durumların da tanı ve tedavi nasıldır ?
Özellikle çocukluk yaşların da görülen yemek borusuna para, pil veya yabancı cisim kaçmasına bağlı olan durumlar bu konunun ana kısmını oluşturmaktadır. Ancak burada özellikle değinmemiz gereken husus bu tip yabancı cisim yutulmalarının büyük bir kısmı %80 ‘i herhangi bir cerrahi ve cerrahi dışı girişime gerek kalmadan spontan ( kendiliğinden ) sindirim sistemine dahil olarak vücuttan atılır. Geri kalan %10-20 Lik kısım ise ameliyat dışı yöntemler ile ( endoskopik yollarla ) tedavi edilir. Yabancı cisimlerin %1 ise Ameliyatla çıkarılmaya neden olacak biçimde özefagusta tıkanma ve yaralanmaya sebep olur.
Çocuklarda özellikle para, pil ve yabancı cisim yutulması özefagus mekanik yaralanmaları oluşturur. Erişkinlerde ise travma başta olmak üzere gıda maddeleri ve et tıkanmaları oluşturur.
Yutulan sivri uçlu cisimlerin Özefagus ( Yemek Borusunu ) delme olasılığı %35 gibi yüksek bir orandadır. Aynı zaman da yutulan narkotik ilaçlar da özefagus perforasyonuna ( delinmesine ) yola açabilir. Aynı zamanda hasta da endoskopi yaparken de travmaya uğramış özefagus perfore olabilmektedir %0.1.
Tanı: Özefagus ( Yemek Borusu ) perforasyonlarında gögüs ve boyun ağrısı, soluk almada zorlanma ve ateş ile karakterizedir. Özefagus Perforasyonlarında ilk tanı metodu olarak PA akciğer grafi istenir. Grafi de görülen hava seviyesine göre şüpheli durumlar da Baryumlu Özefagus grafisi altın standart olarak kesin tanı da yerini alır. Eğer bir hastada boyun bölgesinde amfizem ve çıtırtı tarzı sesler duyuluyorsa bu özefagus yırtılması anlamına gelecek önemli bir bulgu olarak yorumlanmalıdır. Endoskopi yöntemiyle de özefagus perforasyonuna hem tanı hem de tedavi uygulanbilir.
Tedavi: Özefagus perforasyonlarında hızlı tanı ve tedavinin önemi büyüktür. Geç kalınması halinde hastada ciddi morbidite ( ölüm ) ve morbidite ( sakatlanma ) riski bulunmaktadır. Özellikle hastanın oral alımı kesilmelidir. Özefagus perforasyonlarında birincil amaç perforasyonun olduğu yerin dikilmesi ( suture edilmesi ), 2. amaç hastanın perforasyon nedeniyle oluşabilecek infeksiyon durumuna karşı korunmasıdır. Bu nedenle HASTAYA MUTLAKA GENİŞ SPEKTRUMLU ANTİBİYOTİK başlanmalıdır. Antibiyotiğin başlanmadığı durumlarda ciddi ve ölümcül inektif tablolarla hasta sepsise girebilir.
Unutulamamalıdır ki Özefagus Perforasyonu ( Yemek borusu Yırtılmaları ) ciddi MORTALİTE ( Ölüm ) riski içerebilen bir hastalıktır. Tedaviye ilk 24 saat içerisin de başlanırsa ölüm oranı %25, 24-48 Saat arasında başlanırsa ölüm oranı %65, 48 Saat ve daha geç başlanması halinde ölüm oranı %75-89’dur. Bu yüzden tedavi hızlı olarak planlanmalı yırtığın yeri ve ciddiyetine göre tedavi planlanmalıdır.
2-Koroziv ( Yakıcı madde ) nedeniyle oluşan kimyasal özefagus yaralanmaları nelerdir ? Bu tarz yaralanma durumların da tanı ve tedavi nasıldır ?
İntihar amaçlı koroziv madde ( asit, baz … ) içimi söz konusu olabilir burada içilen sıvının miktarı önemli rol oynamaktadır. Çocuklar da genellikle temizlik maddelerinin içimi gibi durumlar önemli bir oranı oluşturmaktadır. Eğer içilen sıvı yüksek miktarda ise ilk 24 Saat içerisinde mutlaka Endsokopi planlamalıdır. Aynı zamanda hastanın oral ( ağızdan alımı ) mutlaka kesilmeli. Eğer sıvı verilecek ise bu mutlaka endoskopinin ardından yapılmalıdır.
Koroziv madde içiminde HASTA KESİNLİKLE VE KESİNLİKLE KUSTURULMAMALIDIR. Halk arasında yaygın olan bir yanlış hastanın kusturularak içilen sıvının çıkartılması bu şekilde hastanın tedai olacağı düşüncesidir. Ancak bu düşünce kesinlikle yanlıştır çünkü, kusturulma sırasında asit veya baz içerikli koroziv madde tekrar yemek borusundan geçerek özefagusta ikinci bir yangıya sebep olur, hasta 2 kez o maddeyi içmiş gibi kuvvetli bir etki gösterir. Endoskopi ardından eğer özefagus perforasyonu olmamış ise hastaya nötral içerikli sıvı verilebilir. İlk 24 Saat içerisinde yapılan endoskopi sayesinde hastada oluşabilecek striktür ( özefagus darlıkları ) engellenmiş olur bu yüzden hastaya ilk 24 saat içerisinde mutlaka ENDOSKOPİ YAPILMALIDIR. Hastaya yine geniş spektrumlu antibiyotik i sıvı replasmanı ve PPI ( proten pomba inhibitörleri ) başlanmalıdır.
Diğer Perforasyon Defektleri Boerhaave syndrome ( sendromu ) ve Mallory Weiss Sendromu diğer yazımız da ayrıntılı olarak anlatılacaktır.
Benim kızım koroziv madde içti yemek borusu yandı şimdilik sıvı tuketiyoruz yarasi nin düzelmesi ne zaman bulur acaba bide emerken sadwce ağzından biraz su geliyor normal mi
Düzelme içilen maddeye bağlı olamakla beraber 1-3 Ay arasında beklenir ancak bazı durumlarda özefagus ( yemek borusunda ) yapışıklıklar meydana gelir. Bu durumlarda buji yöntemleri ve cerrahi yöntemler uygulanır. Öncelikle beklemek ve gelişimle beraber yemek borusunda kaldıysa hasarın ne kadar kaldığını, bunun yaşam fonksiyonlarını ne derece etkilediğine bakmak, eğer gerekiyorsa girişimsel işlemleri uygulamak gerekmektedir. Geçmiş olsun dileklerimle.
Hocam merhaba. Ben 2 gun once sert bir ekmekparcasini yutarken bogazim acidi sivriydi vebattigini hiseettim o saatten sonra ne zaman cay veya kahve gibi sicak su icsem o bolgede yutkunma zorlugu cekiyorum ama yemeklerde ve soguksivilarda boyle bir sprun yok nedendir acaba tesekkurler
Omer bey, orafarenks bölgenizde cismin tahriş edici bir etkisi olabilir. Bu genellikle birkaç gün içerisin de kendiliğinden düzelir. Ancak bu batma hissi 1 haftayı geçmişse bir KBB uzmanına görünmeniz de fayda var.
Çocuk yaşta içmiş olduğum korozif madde neticesiyle yemek borumda daralma oluştu.Şu an 45 yaşındayım.Darlığın çapı 9 mm.den küçük uzunluğu 6-7 cm. civarında. Stend takılsa ne gibi sorunlar olur ? Faydası olur mu ? Yırtılma olursa ne gibi sorunlarla karşılaşırım?
Mustafa Bey bujilerle genişletme operasyonları uygulanıyor ancak yırtılma olur ise Ameliyat ile bölgeye müdahale gerekiyor. Bu konuda daha ayrıntılı bilgiyi Genel Cerrahi uzmanınızdan alabilirsiniz. Geçmiş olsun dileklerimle.
Merhaba hocam 2 gün önce sert sıcak bi parça firladi ve yuttum acildeki doktor yemek borusu yirtilmis olabilir dedi daha sonra ic hastaliklari uzmanina gittim karin ve ciğer filmi cekti birsey görünmüyor dedi filmde anlasilirmi birde doktor yirtik varsa boyunda hava olur elle dokunuldumu anlaşilir dedi elimle dokunuyorum ama birsey anlamadım kafaya cok taktim sormak istediğim yemek borusu delinme yirtilma gibi birsey varsa bu en kolay nasil anlasilir balgamda yada tükürümde kan gelirmi yada simdiye kadar kendini belli edermiydi bu boğazdaki hava olur demişti gözle bakildimi anlasilirmi yada hafifmi olur cokmu olur hava elle zormu anlaşilir kafaya acayip takmış bulunuyorum simdiden teşekkür ederim
Emrah Bey;
Özafagus Perforasyonları genellikle grafide hava boşlukları ile konabilir. Doktorunuzun belirttiği üzere yırtık olsa idi hava olurdu ve enfeksiyon gelişirdi. Özefagus perforasyonları önemli cerrahi müdahale gerekir ve diyebilirim ki siz de %99 ihtimalle özafagus yırtığı yok olsa idi şuana kadar çoktan enfeksiyon kapar ve grafide hava görünürdü. Bu konuda rahat olabilirsiniz.
Hocam uzun sureli reflu nedeniyle yemek borusunda mideye yakin yerde delikler olmus.doktor derlinlesmis diyor.bunun kanser riski varmi?Tamamen duzelte bilirmiyiz dietle ve ya ilacla ??????
Benim kızım koroziv madde içti yemek borusu yandı şimdilik sıvı tuketiyoruz yarasi nin düzelmesi ne zaman bulur acaba bide emerken sadwce ağzından biraz su geliyor normal mi
Düzelme içilen maddeye bağlı olamakla beraber 1-3 Ay arasında beklenir ancak bazı durumlarda özefagus ( yemek borusunda ) yapışıklıklar meydana gelir. Bu durumlarda buji yöntemleri ve cerrahi yöntemler uygulanır. Öncelikle beklemek ve gelişimle beraber yemek borusunda kaldıysa hasarın ne kadar kaldığını, bunun yaşam fonksiyonlarını ne derece etkilediğine bakmak, eğer gerekiyorsa girişimsel işlemleri uygulamak gerekmektedir. Geçmiş olsun dileklerimle.
Hocam merhaba. Ben 2 gun once sert bir ekmekparcasini yutarken bogazim acidi sivriydi vebattigini hiseettim o saatten sonra ne zaman cay veya kahve gibi sicak su icsem o bolgede yutkunma zorlugu cekiyorum ama yemeklerde ve soguksivilarda boyle bir sprun yok nedendir acaba tesekkurler
Omer bey, orafarenks bölgenizde cismin tahriş edici bir etkisi olabilir. Bu genellikle birkaç gün içerisin de kendiliğinden düzelir. Ancak bu batma hissi 1 haftayı geçmişse bir KBB uzmanına görünmeniz de fayda var.
Çocuk yaşta içmiş olduğum korozif madde neticesiyle yemek borumda daralma oluştu.Şu an 45 yaşındayım.Darlığın çapı 9 mm.den küçük uzunluğu 6-7 cm. civarında. Stend takılsa ne gibi sorunlar olur ? Faydası olur mu ? Yırtılma olursa ne gibi sorunlarla karşılaşırım?
Mustafa Bey bujilerle genişletme operasyonları uygulanıyor ancak yırtılma olur ise Ameliyat ile bölgeye müdahale gerekiyor. Bu konuda daha ayrıntılı bilgiyi Genel Cerrahi uzmanınızdan alabilirsiniz. Geçmiş olsun dileklerimle.
Merhaba hocam 2 gün önce sert sıcak bi parça firladi ve yuttum acildeki doktor yemek borusu yirtilmis olabilir dedi daha sonra ic hastaliklari uzmanina gittim karin ve ciğer filmi cekti birsey görünmüyor dedi filmde anlasilirmi birde doktor yirtik varsa boyunda hava olur elle dokunuldumu anlaşilir dedi elimle dokunuyorum ama birsey anlamadım kafaya cok taktim sormak istediğim yemek borusu delinme yirtilma gibi birsey varsa bu en kolay nasil anlasilir balgamda yada tükürümde kan gelirmi yada simdiye kadar kendini belli edermiydi bu boğazdaki hava olur demişti gözle bakildimi anlasilirmi yada hafifmi olur cokmu olur hava elle zormu anlaşilir kafaya acayip takmış bulunuyorum simdiden teşekkür ederim
Emrah Bey;
Özafagus Perforasyonları genellikle grafide hava boşlukları ile konabilir. Doktorunuzun belirttiği üzere yırtık olsa idi hava olurdu ve enfeksiyon gelişirdi. Özefagus perforasyonları önemli cerrahi müdahale gerekir ve diyebilirim ki siz de %99 ihtimalle özafagus yırtığı yok olsa idi şuana kadar çoktan enfeksiyon kapar ve grafide hava görünürdü. Bu konuda rahat olabilirsiniz.
Hocam uzun sureli reflu nedeniyle yemek borusunda mideye yakin yerde delikler olmus.doktor derlinlesmis diyor.bunun kanser riski varmi?Tamamen duzelte bilirmiyiz dietle ve ya ilacla ??????