Senkop’u(bayılma) beynimize giden kan akımının azalmasına bağlı geçici bir süre devam eden bilinç kaybı olarak tanımlıyoruz.
Baygınlık aniden gerçekleşebilir. Ancak genelde sersemlik,güçsüzlük,bulantı,göz kararması,kulak çınlaması ve terleme gibi belirtileri takiben görülür.
Baygınlık ise bayılmada bilinç kaybı öncesinde ki belirtilere karşılık gelir.
Senkopal(bayılan hasta) hasta nasıl görülür?
Soluk ten rengi
Zayıf hızlı ve düzensiz nabız
Duyulmayacak kadar sessiz soluma
Geçici kısa süreli istemsiz hareketler
Bilinç kaybının düzelmesini nasıl hızlandırabilirim?
Hastayı yan pozisyonda tutmalısınız. Ayakları kaldırmalı yada gerekli manevraları uygulayarak beyin kanlanmasını artırmalısınız. Bu durumda bilinç yerine daha çabuk gelecektir.
Senkop(bayılma) ile Nöbeti nasıl ayırt edebilirim?
Eğer olay ani gelişmişse yani hasta aniden bayılmışsa ve sinirlilik durumu tetikleyici olmuşsa yada oturur pozisyondan ayağa kalkma gibi duruş değişikliği sonrası gerçekleştiyse bu durumda senkop(bayılma) ihtimali fazladır.
Nöbetlerde ise senkop gibi birkaç saniyede bilinçsizliğe geçiş yoktur.
Nöbetler ise kötü koku algısı,fikir uçuşması dağılması gibi durumlar sonrasında gerçekleşir.
Bayılan insan soluktur ancak nöbet geçiren insan siyanotiktir(cildi dudakları vs. mavi-morarmıştır)
Senkop sebepleri nelerdir? Senkop neden kaynaklanır?
Damar kas gerginliği yada kan hacmi azalması gibi bozukluklarda gerçekleşebilir. Kalp rahatsızlıklarında da senkop sıklıklar görülür. Bir diğer sebepte beyin damarlarındaki problemlerden kaynaklanır. Bu durumda biz 3 sebeple bayılma ortaya çıkabilir diyebiliriz. Bu durumları kısaca gözden geçirelim.
Vasküler (damar) sebepli bayılmalar?
Damar kas gerginliği aniden azalması ile kan ekstremiteler gibi kalpten uzak noktalarda göllenir ve beyin kan akımı azalır. Bu durum önemli sebeplerden biridir.
Hastanın postürüne(duruşuna) bağlı tansiyon düşmesi ile oluşabilir. Yazları aniden ayağa kalktığımızda baş dönmesi ile bayılayazmamızın nedenide budur.
İlaçlara bağlı olarak görülebilir. Özellikle tansiyon düşürücüler ve damar genişleticiler en sık neden olan ilaçlardır.
Damarların sinir ileti problemlerinde sorunlarda bayılmaya neden olurlar. Bu durum genellikle şeker hastalarında, kronik alkoliklerde görülür.
Fiziksel kondüsyonda senkopta etkilidir.
Akut(ani) kan kaybı sonucu olarakta bayılma gözlenir.ve bu durum oldukça sıktır.
Karotik sinüs(boyundan nabıza baktığımız atardamar bölgesi) aşırı duyarlılığı sebebiyle bu bölge masajlarında gözlenebilir.
Kalp ritim bozuklukları,akciğer embolisi,pulmoner hipertansiyon(akciğer yüksek tansiyonu),bölgesel kalp büyümesi,aort kapak darlığı durumlarında görülür.
Beyin damar hastalıklarına bağlı bayılma?
Vertebrabaziler yetmezlik ve baziler ( beyinde bir damar ) arter migreminde görülür.
Bayılma tedavisinde neler yapılabilir?
Bayılma tedavisinde öncelikle altta yatan hastalığı bulmamız gerekir. Önemli olan hangi hastaya hangi tedaviyi uygulayacağımızdır.
Vazovagal(damar kas gerginliği) değişikliğinde bayılmalarda hasta tetikleyici sebeplerden uzak durmalıdır. Kan kaybına bağlı bayılmalarda sıvı ve tuz yükleme tedavisi uygulanmalıdır.
Tedavide beta adrenerjik antagonistler en yaygın kullanılan ilaçlardır.vagolitik ilaçlar dizopramid ve transdermal skopolamin genellikle yararlanılır. Diğer ilaçlar serotonin geri alım inhibitörü paroksetin ,teofilin ve efedrindir.
Kalıcı kardiak pil kardiak aritmileri olan hastalarda etkilidir.
Hareket ve postüre bağlı bayılmalarda hastalara yavaş ve doğru hareket etme öğretilir.
Sorun yaratan ilaçlar kesilir.
Bunlar dışında antigravite,elastik bandaj,yatak başı yükseltme,monoamino oksidaz inhibitörleri ve beta blokerler gibi ajanlarda diğer faydalı tedavi seçenekleridir.
*
Mutlu ve Sağlıklı Günler Dileğiyle…
Not: Ayrıntılı bilgi için uzman hekiminize danışınız.
Stj. Dr. EMRE ARIKAN
2011 Tüm Hakları Saklıdır. Yazarın izni olmadan herhangi makale, yayın ve sitede yayımlanamaz…
sayın hoca bende senkop hastsımıyım güneşe çıktığım zaman başım çok agrıyor kedimi kaybediyorum nerdeyse bayılıyorum ani den sinir leniyorum kendimi kaybediyom güneşe çıkamamın çaresi var mı mr filmi çektirdim temiz emg çektirdim temiztüm tahlilleri yaptırdım hepsi temiz ama güneşe alerjim var çaresi var sa sizi buluyum selamlar
sayın hoca bende senkop hastsımıyım güneşe çıktığım zaman başım çok agrıyor kedimi kaybediyorum nerdeyse bayılıyorum ani den sinir leniyorum kendimi kaybediyom güneşe çıkamamın çaresi var mı mr filmi çektirdim temiz emg çektirdim temiztüm tahlilleri yaptırdım hepsi temiz ama güneşe alerjim var çaresi var sa sizi buluyum selamlar