Konstipasyon (Kabızlık) Nedir? Tedavisi Nasıldır?

Konstipasyon (Kabızlık)

Konstipasyon yani halk arasındaki değimiyle kabızlık. Ülkemizde çok yaygın olarak görülmektedir.

Konstipasyon, halk arasında yaygın bir şikayettir ve genel­likle inatçı, zor, sık olmayan veya görünüşte tam olmayan dışkılamayı gösterir, yansıtır. Normal barsak alışkanlıklarının geniş kapsamın­dan dolayı, konstipasyonu tam olarak tanımlamak zordur. Çoğu kişiler en azından haftada 3 kez dışkılamaya sahiptirler; bununla beraber konstipasyonun (kabızlık) teşhisinde gaita sıklığı tek başına yeterli bir kriter de­ğildir. Çünkü birçok konstipasyonlu hasta, tam boşalamama hissi ve alt karın bölgesi doluluğu, sert gaitalar, aşırı gerilme gibi sübjektif şikayetlerle beraber normal sıklıkta bir dışkılamayı tanımlar. Hastaların kişi­sel semptomları, dışkılamada zorluk veya konstipasyonla neyi kastettiğini teyit etmek için ayrıntılı analiz edilmelidir.

Gaita şekli ve kıvamı, bir önceki dışkılamadan geçen zamanla doğrudan bağlantılıdır. Sert, tane tane gaita yavaş transitle oluşur, gev­şek sulu gaita ise hızlı transitle ilişkilidir. Küçük tane tane olan dışkı­ları, iri olanlarından atmak daha zordur. Sert gaitaların veya aşırı gerilmenin algılanması, objektif olarak değerlendirilmesi daha zordur ve lavman veya parmakla ayırım gerekir, bunlar hastanın zor dışkılama kavrayışını doğrulamak için klinik olarak faydalı bir yoldur.

Psikolojik ve sosyal etkenlerde önemli olabilir. Günlük dışkılamaya büyük önem veren bir kişinin ebeveynleri o kişinin günlük dışkılamayı kaçır­dığında oldukça kuşkulu olacaktır; bazı çocuklar, gaitayı dikkat çek­mek için tutarlar; ve bazı erişkinler basitçe, çok meşguldürler veya çok utangaçtırlar, özellikle bir dışkılama ihtiyacı hissedildiğinde veya işle­rini kesmek gerektiğinde.

Kabızlık Sebepleri

Sebep olarak, uzun süreli kabızlık genellik­le, büyük oranda gastrointestinal sistemi etkileyen sistemik hastalıkla ilişkili veya yetersiz lif alımı veya düzensiz kolonik hastalıktan veya boşaltım sistemi rahatsızlığın bir sonucu olarak rektum fonksiyonun düzensizliğinden veya bazı ilaçların sonucu olarak meydana gelir. Son zamanlarda ortaya çıkan kabızlık tümör veya belirgin bir organik hastalığın bir semptomu olabilir. Dışkılamada çıkış obstrüksiyonu (aynı zamanda boşaltma düzensizliği denilen), gecikmiş kolonik sebep olabilir, düzensiz defekasyon (dışkılama) yeniden eğitimle düzeltilir. Herhangi bir sebeplen kaynaklanan konstipasyon (kabızlık), fizik veya mental bozukluğa yol açan kronik hastalık tarafın­dan alevlenmiş olabilir ve fiziksel hareketsizlik veya aktivite kısıtlığı meyda­na gelir.

 

Kabılıkta Hastaya Yaklaşım

Dikkatli bir hikaye ve hasta belirtilerinin incelenmesi ve şayet o kişilerle gerçekten kabızlık, sıklığa bağlı (haftada 3’ten az dışkılama gibi), kıvamı (kütlesel /sert), aşırı gerilme, uzamış dışkılama zamanı veya destek ihtiyacı veya rektumun elle boşaltılması gibi durumlar teyit edilmelidir. Vakaların geniş çoğunluğunda (muhtemelen >%90) altta yatan bir sebep yoktur (kanser, depresyon veya hipotiroidizm gibi) ve kabızlıkta bol su alımına, egzersize ve diyete fiber eklenmesine (15 ile 25g/gün) cevap verir, İyi bir diyet, tıbbi hika­ye ve psikolojik ve sosyal konulara dikkat esastır. Fizik muayene ve özellikle rektal muayene, boşaltım bozukluklarını gösteren muhtemel özellikle­rin ve konstipasyonun mevcudiyetinin çoğu önemli hastalıkları dışlamalıdır (yüksek anal sfınkter tonusu gibi).

İleri inceleme için hasta seçiminde geniş fikir birliği vardır. Konstipasyonla beraber kilo kaybı, rektal kanama veya aneminin varlığı, özellikle 40 yaşım aşan hastalarda, kanser  gibi yapısal has­talıktan dışkılamak için müdahale zorunlu olur. Tek başına kolon görüntüleme, mukozal lezyonlardan biyopsi alma, poliplerin çıkarılması  veya striktürleri dilate et­me fırsatı sağladığından dolayı bu ortamda en  uygun maliyet ve etkin incelemedir.

Konstipasyonu daha problemli hastalar tek başına life cevap ver­meyebilir ve barsak eğitimi rejimleriyle yardım edilebilir. Kahvaltıdan sonra, ıkınma olmaksızın tuvalette 15- 20 dakikalık bir süre, dikkat dağıtmadan desteklenmelidir. Aşırı ıkın­ma hemoroidlerin gelişimine yol açabilir ve pelvik tabanın zayıflığı varsa veya sinir haşarı, birkaç yıl sonra dışkılamada tıkanma sonucu verebilir.

Konstipasyon Tedavisi

Konstipasyon sebebi karakterize edildikten sonra tedavi kararı alınabilir. Yavaş konstipasyon agresif medikal ve­ya cerrahi tedavi gerektirir, pelvik taban fonksiyon bozukluğu genellikle biofeedback (zihnin beden üzerinde gösterdiği etki olarak tanımlanır) yönetime cevap verir. Bununla be­raber sadece şiddetli konstipasyonlu hastaların yaklaşık %30’unun fiz­yolojik bozukluğa sahip olduğu bulunur.

Yavaş konstipasyonlu hastalar için ilaç tedavileri veya hacim oluşturucu ilaçlarla te­davi edilir. İki-üç aylık deneme başarısız olursa ve tıkanmış dışkılamayla ilişkisiz belgelenmiş, yavaş transit konstipasyonu varsa, kolonun bir bölümünün çıkarılması gerçekleşir. Bazı rahatsızlıkların varlığı, cerrahiye yönelme karanda kolaylaşır. Cerrahiden sonra kompli­kasyonlar, ince barsak hareketleri (%11) ve ilk ameliyat sonrası yıl süre­since özellikle geceleri fekal kirletmeyi içerir.

Kombine hastalıklara sahip hastalar, önce pelvik taban yeniden eğitimine (biofeedback ve kas gevşeme), psikolojik tedaviye ve diyet tavsiyelerine devam ettirmelidir. Sadece kolonik transit çalışmaları normalleşmezse, kolonun bir bölümünün alınması bunları takip eder. Sadece pelvik taban disfonksiyonlu hastalar, rahat gaita alışkan­lıklarım elde etmekle ölçülen, zihinsel beden eğitimiyle %70-80 başarı oranına sahiptirler. Operasyonlarla pelvik taban hareketlerini yönet­me girişimleri sadece orta derecede bir başarı elde etmiştir ve büyük oranda terkedilmiştir.

 


facebook-paylas

Etiketler

Yorum Yok





Tibbiyardim.com Site İçi Arama:

Ana Sayfa

Anasayfa Anasayfa için tıklayınız !

Reklam